ایران نیازمند حرکت خرگوشی در صنعت گردشگری است
حرکت لاک پشتی صنعت گردشگری
مانا ماندگاری- مواجهه اقتصادی
Mandegari.m@gmail.com
از صنعت گردشگری بهعنوان بهترین و بهینهترین جایگزین برای نفت در اقتصاد تکمحصولی ایران سخن بهمیان میآید این در حالی است که این صنعت در امر پذیرایی و ارائه خدمات به گردشگران ورودی به کشور با چالشهایی اساسی روبهرو است.فرودگاه هر کشوری پیشانی گردشگری آن کشور است و وضعیت نامطلوب برخی از فرودگاههای بینالمللی ایران بههنگام ورود و خروج مسافر که با شلوغی و ازدحام همراه است، موجب اعتراض گردشگران خارجی شده و با تبعاتی از جمله تبلیغات منفی برای گردشگری کشور همراه است.
در فصل اوج سفر با کمبود واحدهای اقامتی مواجه میشویم که همین تعداد محدود نیز از کیفیت مناسب و استانداردی برخوردار نیستند.برای پذیرایی از گردشگر خارجی با کمبود نیروی انسانی فعال و متخصص روبهرو هستیم و نیروهای فعلی نیز در مقایسه با استانداردهای جهانی آموزش مناسبی ندیدهاند.قریب بهاتفاق گردشگرانی که از کشورهای اروپایی و آمریکایی به ایران سفر میکنند، گردشگر فرهنگی هستند و مقصد عمده آنان مثلث طلایی ایران، سه شهر اصفهان، یزد و شیراز است.این درحالی است که برای حملونقل ریلی و هوایی میان این سه شهر برنامهریزی مشخصی صورت نگرفته و گردشگران ناچار هستند که از مسیر زمینی و جادهای سفر کنند.وضعیت نامطلوب استراحتگاههای بینراهی، رستورانها و بهخصوص سرویسهای بهداشتی تجربه ناگواری برای گردشگران رقم میزند؛ چراکه اکثر این گردشگران عادت به استفاده از سرویسهای بهداشتی فرنگی دارند و سرویسهای فعلی نهتنها با ذائقه آنان سازگار نیست، بلکه بهدلیل کیفیت و بهداشت بسیار نامناسبی که دارند، سفر کردن را بر گردشگران بسیار دشوار میکند.شاید جالب باشد بدانید کشور ترکیه که در دهه ۹۰ میلادی در بحران شدید اقتصادی قرار داشت و یکی از فقیرترین کشورهای منطقه بهشمار میرفت، توانست از طریق توسعه گردشگری و جذب توریست به یکی از موفقترین کشورها در این زمینه تبدیل شود و از این طریق سالانه میلیاردها دلار کسب درآمد کند. اما کشور ایران که از نظر جاذبههای توریستی جزو ۱۰ کشور برتر دنیا حساب میشود، حتی در خاورمیانه هم در رتبههای پایین قرار داشته و و ضعیت مناسبی ندارد.
چرا تبلیغات گردشگری ایران بیحاصل است؟
یک کارشناس گردشگری، سیر پیشرفت صنعت گردشگری ایران در سالهای اخیر را لاکپشتی توصیف و تصریح کرد: ایران اکنون نیازمند حرکت خرگوشی همراه با خیزش و گام های بلند در زمینه گردشگری است تا بتواند به اعتلای صنعت گردشگری و جایگاه واقعی خود دست پیدا کند.محمدرضا اورمزدی برگزاری نمایشگاه های بین المللی داخلی کشور را یک شو آف تبلیغاتی و بی حاصل توصیف کرد و توضیح داد: رویکرد نمایشگاههای بین المللی داخلی صرفا اجرای هرساله یک نمایش تبلیغاتی است و برگزاری سالانه این نمایشگاهها با تکرار صحنههای گذشته توام شده و اتفاق نوینی در غرفهها و پس از اتمام آن در جهت بهبود صنعت گردشگری نمیافتد.وی با بیان اینکه برگزاری نمایشگاهها باید علاوه بر تبلیغات و اطلاع رسانی با ظرفیت بالاتری انجام شده و محصولات ارائه شده طراحی به روزتر و جذاب تری نسبت به سال گذشته داشته باشند، افزود: حضور نیافتن کشورهای مطرح و صاحب نام این صنعت در نمایشگاهی که نام بین المللی را یدک میکشد چیزی بیشتر از یک نمایش تبلیغاتی نبوده و مشخصا خروجی مطلوبی ندارد.این کارشناس گردشگری با انتقاد از برگزاری چنین نمایشگاههایی، خروجی آن را نامشهود و بیتاثیر عنوان کرد و افزود: در واقع باید پس از برگزاری یک نمایشگاه بین المللی حقیقی، اتفاقات مناسبی در حوزه گردشگری برای کشور رخ داده و پیشرفت آن با حضور گردشگران مشهود باشد.اورمزدی با اشاره به سند توسعه چشم انداز افق 1404 و جایگاه مشخص گردشگری در آن اظهار کرد: باید با اتکا به روابط بین المللی در سیاست خارجی از طریق سفرا و نمایندگان سایر کشورها حوزه فعالیت را گسترش داد، در غیر این صورت تکرار صحنههای قبل به معنای درجا زدن است.وی از نمایشگاه فیتور اسپانیا به عنوان یک نمایشگاه بین المللی مناسب یاد کرد و افزود: نمایشگاهی موفق خواهد بود که بتواند در سطح بین المللی بازتاب مطلوب و رضایت بخشی داشته باشد.این کارشناس و مجری تورهای گردشگری با اشاره به ظرفیت بالای گردشگری مازندران و به ویژه غرب استان ضمن انتقاد از حضور نداشتن آژانس های مسافرتی این منطقه در نمایشگاه گفت: حضور نداشتن حداکثری آژانسها، مراکز اقامتی، جامعه هتلداران و مراکز تفریحی استان مازندران یکی از نقاط ضعف و بحث برانگیز نمایشگاه امسال است.وی با یادآوری توانمندی و ظرفیت بالای کشور اعم از چهارفصل بودن، تاریخ 8 هزار ساله و دارابودن بیش از یک میلیون و 200 هزار صنایع دستی تاکید کرد: جایگاه واقعی ایران با این حجم از توانایی اکنون رضایت بخش نیست و نیازمند ارتقا است. اورمزدی، پرداختن به مباحث تبلیغاتی در گردشگری را بسیار ضعیف، توصیف و خاطرنشان کرد: پکیج های تبلیغاتی گردشگری در ایران نهایتا در سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی توزیع می شود در حالیکه در یک نمونه بین المللی ترجمه به چندین زبان رایج دنیا از جمله فرانسه، آلمانی، اسپانیایی و غیره به چشم می خورد.این محقق، پژوهشگر و استاد دانشگاه به رقبای سرسخت آسیایی اشاره کرد و افزود: کشورهایی مانند چین، تایلند و هندوستان گوی سبقت را از ایران ربوده و با سرعت روز افزون در حال تسخیر بازار گردشگری جهانی هستند.وی شناخت بازار، بازاریابی، بازارسازی و بازارداری را گام های متوالی در جهت پیشرفت و لازمه حضور در میادین رقابتی دانست و تصریح کرد: ابتدا باید بازار منطقه را خوب بشناسیم سپس بازاریابی درستی داشته باشیم تا بتوانیم بازار خود را ساخته و در نهایت مابین کشورهای منطقه بازارداری کنیم.